Theo quy định, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm quan trọng trong việc thực hiện nghĩa vụ với pháp luật. Ngoài ra, các quyết định quan trọng của doanh nghiệp cần được người đại diện phê duyệt và thực hiện đúng thủ tục. Hãy cùng TinLaw tìm hiểu kỹ hơn về vai trò của người đại diện theo pháp luật thông qua bài viết này nhé!
Người đại diện theo pháp luật là gì?
Theo Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân thay mặt doanh nghiệp. Người này sẽ thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ quá trình giao dịch của doanh nghiệp.
Người đại diện theo pháp luật là gì?
Ngoài ra, người chịu trách nhiệm trước pháp luật cũng đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự. Họ cũng là nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án. Nhìn chung, người đại diện sẽ thay mặt doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.
Người đại diện hợp pháp của từng loại hình doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp sẽ có những quy định riêng về người đại diện, tùy thuộc vào cấu trúc và hình thức hoạt động. Dưới đây là những đặc điểm về người đại diện theo pháp luật của từng loại hình doanh nghiệp:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH):
- Công ty TNHH một thành viên: Người chịu trách nhiệm trước pháp luật thường là Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Giám đốc/Tổng Giám đốc, theo quy định trong điều lệ công ty.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Người đại diện theo pháp luật thường là Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Giám đốc/Tổng Giám đốc, được quy định trong điều lệ công ty.
- Công ty cổ phần: Người đại diện theo pháp luật thường là Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc/Tổng Giám đốc, căn cứ vào điều lệ công ty. Công ty cổ phần có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật.
- Công ty hợp danh: Các thành viên hợp danh là người chịu trách nhiệm trước pháp luật. Theo quy định, mỗi thành viên hợp danh đều có quyền đại diện công ty, trừ khi điều lệ công ty có quy định khác.
- Doanh nghiệp tư nhân: Người chịu trách nhiệm trước pháp luật là chính chủ doanh nghiệp tư nhân. Người này có toàn quyền quyết định và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Người đại diện theo pháp luật của từng loại hình doanh nghiệp
Các quy định về người đại diện theo pháp luật của từng loại hình doanh nghiệp thường được ghi rõ trong điều lệ công ty. Các quy định này phải tuân thủ theo Luật Doanh nghiệp hiện hành.
Những quy định về người đại diện pháp luật của doanh nghiệp
Người chịu trách nhiệm pháp lý của một doanh nghiệp nắm nhiều vai trò và đưa ra nhiều quyết định quan trọng. Vì vậy, doanh nghiệp cần có những quy định cụ thể để lựa chọn. Vậy nên doanh nghiệp cần phải đáp ứng đủ các điều kiện sau để tuân theo quy định của pháp luật:
- Người đại diện phải từ đủ 18 tuổi trở lên.
- Người đại diện cần có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Người đại diện không thuộc đối tượng bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp.
- Người đại diện phải cung cấp một bản sao duy nhất của chứng minh thư nhân dân hoặc hộ chiếu.
- Người đại diện không bị treo mã số thuế trong dữ liệu quản lý thuế và doanh nghiệp.
- Người đại diện không nhất thiết phải là người góp vốn vào công ty.
Những quy định về người đại diện pháp luật của doanh nghiệp
Doanh nghiệp cần chú ý các điều kiện trên để lựa chọn một người phù hợp nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Quyền hạn và trách nhiệm của người đại diện thường được quy định rõ ràng để đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp đúng pháp luật. Dưới đây là những quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.
Quyền của người đại diện doanh nghiệp
Doanh nghiệp có thể tham khảo kỹ hơn về quyền lợi của người đại diện theo pháp luật thông qua các điều được liệt kê dưới đây:
- Người đại diện hợp pháp của doanh nghiệp có quyền thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp. Điều này bao gồm ký kết hợp đồng, báo cáo tuân thủ quy định và xử lý các chứng từ giao dịch hàng ngày.
- Người đại diện còn có quyền đại diện cho doanh nghiệp trước Trọng tài, Tòa án. Họ có thể là nguyên đơn, bị đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, cùng các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
- Người đại diện cũng tham gia vào việc quản lý và điều hành các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Họ được hưởng lương và các quyền lợi khác theo vị trí chức danh quản lý. Nếu là người nước ngoài, họ sẽ được cấp giấy phép lao động và công nhận có kinh nghiệm quản lý.
Quyền của người đại diện doanh nghiệp
Người đại diện theo pháp luật giữ vai trò quan trọng trong các giao dịch và quyết định của doanh nghiệp. Vậy nên, vai trò này yêu cầu một người phải có đủ năng lực và hiểu biết sâu về các quy định pháp luật liên quan.
Nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Nghĩa vụ của Người đại diện hợp pháp được quy định chặt chẽ nhằm đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý. Cụ thể được quy định như sau:
- Người đại diện theo pháp luật cần thực hiện quyền hạn và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng. Họ phải đảm bảo lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp trong mọi hoạt động.
- Người đại diện phải trung thành với lợi ích của doanh nghiệp. Họ không được sử dụng thông tin, bí quyết hay cơ hội kinh doanh để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích cá nhân, tổ chức khác. Việc lạm dụng địa vị hay chức vụ nhằm trục lợi từ tài sản doanh nghiệp cũng bị nghiêm cấm.
- Người đại diện phải thông báo kịp thời về việc mình hoặc người liên quan sở hữu cổ phần chi phối ở doanh nghiệp khác. Những thông tin này cần đảm bảo tính chính xác và minh bạch.
- Người đại diện chịu trách nhiệm cá nhân đối với các thiệt hại gây ra do vi phạm nghĩa vụ. Ngoài ra, họ phải tuân thủ đầy đủ các quy định theo điều lệ doanh nghiệp và hợp đồng lao động.
Nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ không chỉ giúp người đại diện bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp mà còn nâng cao uy tín cá nhân. Vai trò này đòi hỏi sự trung thực, trách nhiệm và tuân thủ pháp luật trong mọi hoạt động.
Một số lưu ý của người đại diện theo pháp luật
Khi doanh nghiệp chỉ có một người đại diện, nếu người này vắng mặt tại Việt Nam quá 30 ngày thì cần ủy quyền cho người khác. Ngoài ra, chủ sở hữu/Hội đồng thành viên có thể cử người khác làm đại diện theo pháp luật. Điều này cũng áp dụng khi người đại diện qua đời, mất tích, bị tạm giam, kết án tù hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Một số lưu ý của người đại diện theo pháp luật
Đối với công ty TNHH 2 thành viên, nếu người đại diện theo pháp luật bị tạm giam/kết án tù, vai trò này sẽ được chuyển giao. Khi đó, các thành viên còn lại sẽ tự động đảm nhận vị trí đại diện. Vai trò này duy trì đến khi Hội đồng thành viên đưa ra quyết định mới. Trường hợp người đại diện phạm tội kinh doanh trái phép, Tòa án có thể tước quyền hành nghề.
Một số câu hỏi thường gặp về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
Người đại diện theo pháp luật đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vai trò này lại gặp phải không ít thắc mắc xoay quanh. Sau đây là một số câu hỏi thường gặp về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp mà bạn có thể tham khảo.
Người đại diện theo pháp luật có quyền ký kết hợp đồng với các đối tác mà không cần thông qua Hội đồng quản trị không?
Người đại diện theo pháp luật có quyền ký kết hợp đồng với các đối tác nếu đã được quy định trước trong Điều lệ doanh nghiệp. Vậy nên, khi điều lệ công ty cho phép hoặc đã được Hội đồng quản trị ủy quyền, người đại diện có thể tự ký kết. Đối với các hợp đồng quan trọng hoặc vượt quá giới hạn quy định, họ cần phải thông qua Hội đồng quản trị trước khi ký.
Người đại diện đại diện doanh nghiệp hợp pháp có được quyết định bán tài sản lớn của công ty mà không cần sự chấp thuận của Hội đồng thành viên không?
Người đại diện theo pháp luật không có quyền tự ý quyết định bán tài sản lớn của công ty mà không có sự chấp thuận của Hội đồng thành viên (Trừ khi điều lệ công ty có quy định khác). Quyết định bán tài sản lớn hơn 50% giá trị công ty phải được Hội đồng thành viên thông qua (Theo Luật doanh nghiệp 2020).
Nếu người đại diện theo pháp luật thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, doanh nghiệp có chịu trách nhiệm không?
Doanh nghiệp sẽ chịu trách nhiệm về các hành vi của người đại diện theo pháp luật. Điều kiện là những hành vi đó phải được thực hiện trong phạm vi quyền hạn và vì lợi ích của doanh nghiệp. Nếu hành vi vi phạm pháp luật nằm ngoài phạm vi đại diện hoặc vì lợi ích cá nhân, người đại diện sẽ chịu trách nhiệm cá nhân.
Người đại diện theo pháp luật có quyền quyết định mức lương cho các vị trí quản lý cao cấp không?
Người đại diện theo pháp luật có quyền quyết định mức lương và các quyền lợi khác cho người lao động và các vị trí quản lý. Quyền này áp dụng cho những vị trí mà người đại diện có thẩm quyền bổ nhiệm. Tuy nhiên, đối với các vị trí cần sự phê duyệt của Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên, người đại diện không thể tự quyết định lương.
Trong trường hợp công ty có nhiều người đại diện theo pháp luật, các người đại diện này có thể tự ý thay đổi quyết định của nhau không?
Trong trường hợp công ty có nhiều người đại diện, họ không thể tự ý thay đổi quyết định của nhau. Mọi quyết định phải tuân thủ điều lệ công ty và thỏa thuận ủy quyền. Bên cạnh đó, quyền quyết định quan trọng cần sự thống nhất giữa các người đại diện hoặc thông qua Hội đồng quản trị.
Người đại diện hợp pháp có trách nhiệm gì khi doanh nghiệp phá sản?
Khi doanh nghiệp phá sản, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra khi doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán các khoản nợ. Ngoài ra, người đại diện cũng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu hành vi của họ gây ra sự phá sản cho doanh nghiệp.
Người đại diện theo pháp luật có thể bị cách chức như thế nào?
Người đại diện theo pháp luật có thể bị cách chức dựa trên quyết định của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị hoặc chủ sở hữu công ty. Quyết định này phải tuân theo các quy định trong điều lệ công ty và Luật Doanh nghiệp. Quy trình cách chức nêu trên cần phải được thực hiện theo đúng các quy định pháp lý và điều lệ của công ty.
Người đại diện theo hợp pháp của công ty TNHH MTV là ai?
Nếu điều lệ công ty không quy định, chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty sẽ là người đại diện theo pháp luật. Tuy nhiên, đối với công ty TNHH MTV thì thông thường Chủ tịch công ty là người đại diện.
Công ty TNHH ai là người đại diện pháp luật?
Công ty TNHH thường có người đại diện là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Nếu điều lệ công ty không quy định cụ thể, thì Chủ tịch Hội đồng thành viên sẽ là người đại diện theo pháp luật của công ty.
Kết luận
Nhìn chung thì hành vi của người đại diện theo pháp luật phải luôn vì lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp. Vì vậy, việc hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật là điều cần thiết. Hy vọng rằng các thông tin trong bài viết này của TinLaw đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích nhé!
