Phân biệt giải thể và phá sản giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định phù hợp về hình thức chấm dứt hoạt động. Mặc dù đều dẫn đến việc doanh nghiệp ngừng tồn tại, nhưng bản chất, quy trình và hệ quả pháp lý của chúng lại hoàn toàn khác biệt. Cùng TinLaw tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
Khái niệm giải thể và phá sản doanh nghiệp
Theo Điều 207 Luật Doanh nghiệp 2020, giải thể doanh nghiệp là việc chấm dứt sự tồn tại của một doanh nghiệp theo ý chí của chính doanh nghiệp đó hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Về bản chất, đây là một quy trình hành chính để doanh nghiệp tự “khai tử” một cách có trình tự, hợp pháp.
Khái niệm giải thể và phá sản doanh nghiệp
Phá sản doanh nghiệp là tình trạng một doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu. Khác với giải thể, phá sản là một thủ tục tư pháp bắt buộc, được Tòa án xem xét và tuyên bố.
Phân biệt giải thể và phá sản
Để hiểu rõ hơn về hai khái niệm này, chúng ta cần xem xét các điểm tương đồng và khác biệt cốt lõi giữa chúng. Cùng TinLaw so sánh giải thể và phá sản qua nội dung bên dưới.
Điểm giống nhau
Cả giải thể và phá sản đều có những điểm chung sau:
- Chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp: Cả hai quá trình đều dẫn đến việc doanh nghiệp ngừng hoạt động và bị xóa tên khỏi danh bạ doanh nghiệp.
- Thanh lý tài sản và thanh toán nợ: Mục đích cuối cùng của cả hai là xử lý tài sản của doanh nghiệp để thanh toán các nghĩa vụ tài chính còn tồn đọng (nợ lương, nợ thuế,…).
- Ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên liên quan: Tác động trực tiếp đến quyền và lợi ích của các cổ đông/thành viên góp vốn, người lao động, chủ nợ và các bên liên quan khác.
Phân biệt giải thể và phá sản
Điểm khác nhau
Để có cái nhìn trực quan nhất, hãy cùng xem bảng so sánh sự khác nhau giữa phá sản và giải thể chi tiết dưới đây:
| Tiêu chí | Giải thể doanh nghiệp | Phá sản doanh nghiệp |
| Bản chất | Là một thủ tục hành chính, do doanh nghiệp tự quyết hoặc do pháp luật quy định. | Là một thủ tục tư pháp, thường mang tính bị động, do Tòa án quyết định. |
| Cơ sở pháp lý | Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn. | Luật Phá sản 2014 và các văn bản hướng dẫn. |
| Điều kiện | Không còn nhu cầu/mục đích kinh doanh, hết thời hạn hoạt động, không đủ thành viên, vi phạm pháp luật nghiêm trọng;… | Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu. |
| Cơ quan giải quyết | Cơ quan đăng ký kinh doanh | Tòa án nhân dân |
| Thứ tự thanh toán |
|
|
| Hậu quả pháp lý | Chấm dứt hoàn toàn sự tồn tại, bị xóa tên trên sổ đăng ký kinh doanh. | Có thể được tiếp tục hoạt động nếu phương án phục hồi kinh doanh thành công. |
| Trách nhiệm chủ sở hữu | Chủ doanh nghiệp, người quản lý chịu trách nhiệm về tính trung thực của hồ sơ giải thể và không bị hạn chế quyền tự do kinh doanh sau đó. | Chủ doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản có thể bị cấm thành lập, quản lý doanh nghiệp từ 01-03 năm. |
Nên chọn hình thức giải thể hay phá sản doanh nghiệp?
Giải thể là một lựa chọn phù hợp khi doanh nghiệp không còn mục tiêu kinh doanh hoặc không muốn tiếp tục hoạt động. Tình hình tài chính và tài sản của doanh nghiệp vẫn đảm bảo đủ để thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác.
Nên chọn hình thức giải thể hay phá sản doanh nghiệp?
Đối với hình thức phá sản, đây là lựa chọn khi doanh nghiệp lâm vào tình trạng khủng hoảng, mất khả năng trả nợ và bị các chủ nợ gây sức ép. Phá sản có thể là một lối thoát để “tái cấu trúc” hoặc phân chia tài sản còn lại một cách công bằng dưới sự giám sát của Tòa án.
Những câu hỏi thường gặp khi phân biệt giải thể và phá sản
Để giúp bạn hiểu rõ hơn về giải thể và phá sản, chúng tôi đã tổng hợp những câu hỏi thường gặp dưới đây.
Chủ doanh nghiệp bị phá sản có được thành lập công ty mới không?
Theo Luật Phá sản, người giữ chức vụ quản lý của doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản sẽ không được quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp trong thời hạn từ 01 đến 03 năm kể từ ngày Tòa án ra quyết định.
Doanh nghiệp còn nợ thuế thì có được giải thể không?
Không. Một trong những điều kiện tiên quyết để giải thể là phải hoàn thành mọi nghĩa vụ tài chính, bao gồm cả nợ thuế. Doanh nghiệp phải hoàn tất thủ tục quyết toán thuế với cơ quan thuế trước khi tiến hành giải thể.
Thời gian hoàn thành thủ tục giải thể và phá sản mất bao lâu?
Thủ tục giải thể thường nhanh hơn, có thể kéo dài từ 4-6 tháng nếu hồ sơ đầy đủ và không có tranh chấp. Trong khi đó, thủ tục phá sản rất phức tạp và có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm, tùy thuộc vào quy mô và mức độ phức tạp của vụ việc.
Kết luận
Tóm lại, phân biệt giải thể và phá sản rõ ràng nhất nằm ở khả năng thanh toán nợ. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai thủ tục này là vô cùng quan trọng để chủ doanh nghiệp đưa ra hướng đi đúng đắn nhất cho “số phận” của doanh nghiệp. Nếu bạn cần tư vấn pháp lý chi tiết về thủ tục giải thể, phá sản, hãy liên hệ với TinLaw để được các chuyên gia hỗ trợ kịp thời nhé!
