Bạn chưa nắm rõ về cổ phần ưu đãi và những đặc quyền mà nó mang lại? Đây là loại cổ phần đặc biệt, trao cho cổ đông những quyền lợi vượt trội so với cổ phần phổ thông. Để hiểu hơn về các loại cổ phần ưu đãi và những lưu ý quan trọng khi sở hữu chúng, cùng đọc ngay bài viết bên dưới nhé!
Cổ phần ưu đãi là gì?
Cổ phần ưu đãi là một loại cổ phần mang lại cho người sở hữu (cổ đông ưu đãi) một số quyền lợi hoặc ưu đãi đặc biệt so với cổ đông nắm giữ cổ phần phổ thông. Những ưu đãi này có thể liên quan đến việc nhận cổ tức, quyền biểu quyết, hoặc quyền được hoàn lại vốn góp.
Tuy nhiên, đi kèm với các ưu đãi, cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi cũng có thể bị hạn chế một số quyền nhất định. Việc hiểu rõ về cổ phần ưu đãi giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định phù hợp và doanh nghiệp có thêm công cụ huy động vốn linh hoạt.
Các loại cổ phần ưu đãi
Pháp luật Việt Nam quy định một số loại cổ phần ưu đãi mà công ty cổ phần có thể phát hành. Dưới đây là các loại cổ phần ưu đãi chính:
- Cổ phần ưu đãi cổ tức là cổ phần được trả cổ tức với mức cao hơn hoặc ổn định hơn so với cổ tức của cổ phần phổ thông.
- Cổ phần ưu đãi hoàn lại là loại cổ phần mà người sở hữu có quyền yêu cầu công ty hoàn lại vốn góp theo các điều kiện nhất định.
- Cổ phần ưu đãi biểu quyết là một loại cổ phần phổ thông nhưng có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với các cổ phần phổ thông khác.
- Cổ phần ưu đãi khác theo quy định tại Điều lệ công ty và pháp luật về chứng khoán.
Các loại cổ phần ưu đãi
Mỗi loại cổ phần ưu đãi sẽ mang lại cho các cổ đông những quyền lợi khác nhau. Việc lựa chọn phát hành loại hình nào phụ thuộc vào chiến lược và mục tiêu của từng công ty.
Nguyên tắc chung về cổ phần ưu đãi
Nguyên tắc chung về cổ phần ưu đãi được quy định tại Điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
- Người có quyền mua cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ phần ưu đãi hoàn lại và các loại cổ phần ưu đãi khác sẽ được quy định tại Điều lệ công ty hoặc theo quyết định của Đại hội đồng cổ đông.
- Mỗi cổ phần trong cùng một loại sẽ mang lại cho người sở hữu những quyền lợi, nghĩa vụ và lợi ích ngang nhau. Điều này có nghĩa là tất cả cổ đông sở hữu cùng một loại cổ phần sẽ được đối xử công bằng về quyền lợi.
- Cổ phần ưu đãi có thể được chuyển đổi thành cổ phần phổ thông. Tuy nhiên việc này phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua bằng một nghị quyết.
Nguyên tắc chung về cổ phần ưu đãi
Những quy định này đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc phát hành và chuyển nhượng cổ phần ưu đãi. Từ đó giúp các cổ đông và công ty dễ dàng quản lý quyền lợi của mình một cách hiệu quả.
Quyền và hạn chế đối với cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi
Với mỗi loại cổ phần ưu đãi, pháp luật đặt ra những quy định riêng biệt. Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về quyền và hạn chế của từng loại cổ phần ưu đãi.
Đối với cổ phần ưu đãi biểu quyết
Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi biểu quyết được quy định cụ thể tại Điều 116 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
- Chỉ tổ chức được Chính phủ ủy quyền và cổ đông sáng lập của công ty mới được quyền sở hữu cổ phần ưu đãi biểu quyết. Quy định này kèm theo các điều kiện tại khoản 1 Điều 116 Luật Doanh nghiệp 2020.
- Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi biểu quyết:
- Có quyền tham gia biểu quyết về các vấn đề thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông. Số phiếu biểu quyết được quy định tại khoản 1 Điều 116 Luật này.
- Cổ phần ưu đãi biểu quyết không được phép chuyển nhượng cho người khác. Điều này không áp dụng với trường hợp chuyển nhượng theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật hoặc thừa kế.
- Các quyền khác của cổ đông ưu đãi biểu quyết tương tự như cổ đông phổ thông, trừ việc hạn chế chuyển nhượng cổ phần như trên.
Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi biểu quyết
Việc sở hữu cổ phần ưu đãi biểu quyết giúp cổ đông có ảnh hưởng lớn đến các quyết định quan trọng của công ty. Nhưng bên cạnh đó, nó cũng đi kèm với một số hạn chế nhất định về chuyển nhượng cổ phần.
Đối với cổ phần ưu đãi cổ tức
Quy định về cổ phần ưu đãi cổ tức và quyền của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức tại Điều 117 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
- Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức được hưởng cổ tức cố định hàng năm, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Mức cổ tức cố định và phương thức tính cổ tức thưởng được ghi rõ trong cổ phiếu của cổ phần này.
- Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức:
- Nhận cổ tức theo quy định được ghi rõ trong cổ phiếu.
- Khi công ty giải thể hoặc phá sản, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức sẽ nhận phần tài sản tương ứng với tỷ lệ sở hữu của mình. Tỷ lệ này tính trên phần tài sản còn lại sau khi công ty đã thanh toán hết các khoản nợ và cổ phần ưu đãi hoàn lại.
- Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức không có quyền biểu quyết, tham dự họp Đại hội đồng cổ đông hay đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát. Trừ các trường hợp tại khoản 6 Điều 148 của Luật Doanh nghiệp 2020.
- Sở hữu các quyền khác tương tự cổ đông phổ thông, trừ hạn chế về quyền biểu quyết, dự họp, đề cử người như đã nêu trên.
Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức
Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền nhận lợi nhuận ổn định hàng năm từ cổ tức. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của những cổ đông có nhu cầu ổn định tài chính.
Đối với cổ phần ưu đãi hoàn lại
Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại quy định tại Điều 118 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
- Tương tự cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại không có quyền biểu quyết, tham gia họp Đại hội đồng cổ đông hay đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát. Tuy nhiên, quyền này có thể thay đổi trong một số trường hợp đặc biệt theo quy định tại khoản 5 Điều 114 và khoản 6 Điều 148 Luật Doanh nghiệp 2020.
- Các quyền khác của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại giống với cổ đông phổ thông. Ngoại trừ quyền biểu quyết, tham dự họp và đề cử người vào các vị trí quản lý như đã nêu trên.
Quyền và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại
Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại có thể không tham gia vào việc ra quyết định của công ty. Tuy nhiên quyền lợi của họ sẽ được bảo vệ tốt hơn khi công ty gặp khó khăn tài chính, như khi có nhu cầu hoàn trả vốn góp.
Cổ phần ưu đãi có chuyển thành cổ phần phổ thông được không?
Mặc dù cổ phần phổ thông không thể chuyển thành cổ phần ưu đãi, nhưng ngược lại, cổ phần ưu đãi có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông. Tuy nhiên, điều này chỉ có thể thực hiện nếu có nghị quyết từ Đại hội đồng cổ đông (theo khoản 5 Điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020).
Kết luận
Tóm lại, cổ phần ưu đãi là một công cụ tài chính linh hoạt, mang lại lợi ích riêng biệt cho cả nhà đầu tư và doanh nghiệp. Việc hiểu rõ đặc điểm, quyền lợi cũng như hạn chế của từng loại cổ phần ưu đãi sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư thông minh. Cuối cùng, đừng quên theo dõi TinLaw để biết thêm nhiều kiến thức quan trọng về pháp lý doanh nghiệp nhé!
